Ingetraut Tabaka

"Musieliśmy na dworcu w Wałbrzychu, na Podgórzu. Mama mnie zabrała od tego gospodarza po czym zachorowałam. Pracowałam, ale miałam rozmaite boleści. Bo w ogóle się zaczynały takie kobiece rzeczy. No i bała się o rozwój mój. Poszła do urzędu, bo ja chciałam zostać pielęgniarką środowiskową, na wioski jakieś by się szło. Pielęgniarka musiała wszystko umieć, i doić, i jak gospodyni chora, musiała zastępować gospodynię. Albo mogłam zostać przedszkolanką, to też trzeba przejść wszystkie, nawet w szpitalu, wszystko, wszystko trzeba było przejść, żeby zostać taką pielęgniarką. Później można było wybrać, co się chciało, czy zostać na wiosce, czy iść do ochronki, czy do przedszkola, bo tam mniejsze dzieci, albo do szpitala, być pielęgniarką. To można było sobie później wybrać, ale trzeba było dwa lata najpierw u tego gospodarza być, nie. Na dworcu pracowałam z Czerwonego Krzyża dla matek i dzieci w takim tym, od kwietnia do maja, bo w maju już, tego. Ja przyszłam, wszystko tak cicho, takie tego, takie dziwne. Takie coś nienormalnego było. No i nasza, co to ja miałam, niecałe 18 lat, to co to było? I ta, co to wszystko prowadziła, mówiła „wiesz co, ty idź do domu i siedź w domu, bo nie słyszeliście w radiu, że Rosjanie już blisko, że tego, ty lepiej siedź w domu albo może rodzice chcą”. Bo dużo się wybierało w stronę Czech, bo szli na zachód. te ludzie wszystkie wrócili za dwa tygodnie, dzieci chore i co one przeszli. Niektóre w ogóle już nie wrócili, nie wiem, co się z nimi stało. Pamiętam tylko tyle. Ja przyszłam do domu. Dlaczego, co się stało, gdzie te Rosjanie? I wyszłam na ulicę i widzę, że wojsko idzie niemieckie. Wojsko maszeruje w takim szeregu dosyć szerokim, nie we trójki a na koniu jechał oficer. Szli, stanęli a za nimi kobiety z wózkami, starsze ludzie też na wózkach, z wózkami dziecięcymi, z dziećmi ale też i starsze ludzie, co tam mieli takie ręczne wózki, co to kiedyś były. I te stanął i mówi, żeby ludzie się zbierali, żeby się dołączyli, bo Rosjanie wejdą i trzeba iść w stronę Czech, żeby dostać się na zachód. więc ja poleciałam do domu i mówię. Tata też był w domu i mówię „mama, trzeba siętego, bo ten oficer mówił, żeby iść z nimi”. A mama mówi, że nigdzie nie idziemy, zostaniemy w domu, a głowy już nam nie będą urywać. No ale zaczęli później strzelać, te granaty po drugiej stronie, to żeśmy się schowali do piwnicy, ale nic nie było, to dwa razy to było wszystko. Uszkodzony były w tych barakach dachy po drugiej stronie ulicy. No i weszliśmy do góry, do mieszkania i ja, mieszkaliśmy na drugi piętrze, to można było, jak się przez okno patrzało, ulicę było widać. No i nikt się nie ruszył, i tak patrzę, dwa motory, Rosjanie na motorach. U nas też było komunistów, nie pokazali się, ale byli. Stały naprzeciwko, nie wiem, jak to tłumaczyć. Jak się wychodzi z naszego podwórka, to widać, po drugiej stronie ulicy była następna ulica. Nie wiem, jak ona się teraz nazywa. Myśmy mówili zawsze Schmalle Seite. Przędzalnia była na tej ulicy. Jak ta ulica się rozchodzi, był plac, dosyć duży. Tam stało ze trzech naszych, z tamtych budynków. Tata też patrzył, mówił., że to są starzy komuniści. Oni przywitali tych Rosjan, tacy starsi, mieli po 60 lat. Tak stali, nic nie mieli w rękach, ale we trójkę tak. Rosjanie się zatrzymali i te podeszli a te ręce im chcieli podać. Niemcy, jak to Niemcy, mieli poprzypinane łańcuszki, zegarki a one zaraz do tych zegarków, te zegarki im wyciągnęli i schowali. Wsiadali na te swoje motocykle i pojechali dalej. Tamci poszli do domu, takie było przywitanie".