Následující text není historickou studií. Jedná se o převyprávění pamětníkových životních osudů na základě jeho vzpomínek zaznamenaných v rozhovoru. Vyprávění zpracovali externí spolupracovníci Paměti národa. V některých případech jsou při zpracování medailonu využity materiály zpřístupněné Archivem bezpečnostních složek (ABS), Státními okresními archivy (SOA), Národním archivem (NA), či jinými institucemi. Užíváme je pouze jako doplněk pamětníkova svědectví. Citované strany svazků jsou uloženy v sekci Dodatečné materiály.

Pokud máte k textu připomínky nebo jej chcete doplnit, kontaktujte prosím šéfredaktora Paměti národa. (michal.smid@ustrcr.cz)

Eugeniusz Cydzik (* 1921  †︎ 2012)

• was born on 26 December 1921

• On 1 September 1939, he volunteered to the army and was admitted to auxiliary services in Grodno

• On 2 February 1942, he took an oath and joined the Union of Armed Struggle

• He fought in guerrilla units

• On 3 August 1945 he was arrested and sentenced by the War Tribunal to 15 years of penal servitude and five years of disenfranchisement

• He was released in 1956

• Died on September 17, 2012

Eugeniusz Cydzik urodził się 26 grudnia 1921 w Misiewiczach koło Grodna. Przed wojną  należał do harcerstwa, przeszedł pełny kurs przysposobienia wojskowego. 1 września 1939 roku zgłosił się na ochotnika do wojska i został przyjęty do służby pomocniczej w Grodnie. Po 17 września 1939 brał czynny udział w obronie tego miasta. Po wkroczeniu wojsk sowieckich ukrywał się na wsi pod Warszawą, do Grodna wrócił w 1941 roku. 2 lutego 1942 złożył przysięgę i wstąpił do Związku Walki Zbrojnej. Służył w Biurze Informacji i Propagandy (BIP), potem w Kierownictwie Dywersji (Kedywie): najpierw gromadził broń, wystawiał fałszywe dokumenty, potem zajmował się zwiadem, brał udział w akcjach zbrojnych. Walczył w oddziałach partyzanckich w Zgrupowaniu Nadniemeńskim. 3 sierpnia 1945 roku został aresztowany i skazany przez Trybunał Wojenny na 15 lat katorgi i 5 lat pozbawienia praw obywatelskich. Przebywał w więzieniu w Grodnie, potem w Moskwie (więzienie Butyrki). Wyrok odbył w Workucie, gdzie pracował początkowo przy robotach ziemnych w tundrze, potem w kopalni węgla, wreszcie jako elektryk w łagrze dla więźniów politycznych. Tutaj poznał i poślubił Czesławę Hnatów. Zwolniony został w 1956, przez kolejny rok - do 1957 roku - pracował jako wolny robotnik, potem powrócił z żoną do Lwowa.